Craemers West-Vlaams Vergeetwoordenboek

Deze column verscheen in de Krant van West-Vlaanderen van 24 oktober

In mijn vorige column voor deze krant schreef ik over ‘vergeetwoorden’ in het West-Vlaams. Dat zijn woorden die in ons dialect (sowieso al bedreigd omdat vooral jongeren het steeds minder spreken) in de vergetelheid aan het geraken zijn. Ik riep de lezers van de Krant van West-Vlaanderen op om mij hun favoriete vergeetwoorden toe te sturen, en daar werd massaal op gereageerd. Ik kreeg mails van mensen uit alle hoeken en uithoeken van de provincie, die het initiatief zeer genegen waren en mij soms lange lijsten toestuurden met dialectwoorden die ze niet vaak meer horen.

Een maand geleden beloofde ik op deze plek een lijst met de mooiste vergeetwoorden te maken, maar intussen is in mijn hoofd een ander plan gerijpt. Omdat ik zoveel inzendingen kreeg, heb ik besloten om de vergeetwoorden te bundelen in een boekje. Ik stapte met dat idee naar Johan Vergote van de Standaard Boekhandel in Roeselare, die ook de bezieler is van Uitgeverij Bibliodroom en eerder drie boekjes over het West-Vlaamse dialect uitgaf: In ’t plat West-Vlams, Kluchtjes in ’t plat West-Vlams en In ’t plat West-Vlams gezeid en gezwegen. Daarvan zijn inmiddels al meer dan 25.000 exemplaren verkocht, en een boek over vergeetwoorden leek me een perfecte toevoeging aan de reeks. Johan Vergote was meteen gewonnen voor mijn voorstel, en dus zal begin december Craemers West-Vlaams Vergeetwoordenboek. Van akkelgaten tot zurkeltrutte in de boekhandel liggen. Het wordt een verzameling van de honderden woorden die mij werden toegestuurd, en Lectrr, West-Vlaming en huiscartoonist van De Standaard, zal het woordenboek van tekeningen voorzien. De titel Craemers Vergeetwoordenboek is natuurlijk een verwijzing naar de woordenboeken van Kramers, een naam die intussen ook al wat vergeten is, want Kramers woordenboeken verschijnen sinds 2005 onder de naam Prisma.

Ik vond het in elk geval opmerkelijk en hartverwarmend dat West-Vlamingen hun dialect zo genegen zijn. Volgens Unesco’s Atlas van Bedreigde Talen is het West-Vlaams met uitsterven bedreigd, en natuurlijk hoop ik dat Unesco ongelijk heeft, maar we kunnen alvast een deel van onze taalkundige rijkdom redden door de vergeetwoorden aan het papier toe te vertrouwen. Laat mij nu al enkele favorieten opsommen uit de lijst waaraan ik werk: achterwoaringe (vroedvrouw), ansterbansje (wanorde), bedebbeln (beduimelen), blagoai (opschepper), dretsn (stevig doorstappen), fafooi (indiscrete vrouw), pianewies (traag, voorzichtig), reize (op gelijke hoogte), skoeperen (aanbranden), teeuwelen (met lange tanden eten), tinzen (plagen), ullewupper (flesopener).

En uiteraard besluit ik, als een echte West-Vlaamse commerçant, deze column met de oproep om begin december mijn boek te kopen, en met vrienden en familie in de schatkist van ons dialect te duiken.