Nooit gedacht dat ik het als ongelovige en anti-religieuze mens over mijn lippen zou krijgen, maar voor het eerst in mijn leven ben ik het eens met aartsbisschop Léonard. Hij verbiedt zijn priesters en diakens vanaf 2015 uitvaartdiensten te leiden in crematoria. Ze mogen er alleen nog een kort afscheidsgebed houden, net zoals op het kerkhof. Die beslissing zal grote gevolgen hebben, want momenteel leiden priesters of diakens veertig procent (!) van alle uitvaarten in crematoria. “Gelovigen moeten maar naar de kerk komen als ze een priester willen voor de uitvaart van hun dierbare”, aldus Léonard.
Daar wringt echter het schijnheilige schoentje: zij die beslissen om een priester de dienst in een crematorium te laten leiden, zijn niet werkelijk gelovig. Het zijn randgelovigen die je anders nooit in een kerk bespeurt en die niet in God en zijn vertelseltjes geloven, maar toch een christelijke uitvaartdienst houden, vaak omdat ze zich zorgen maken over wat ‘de mensen’ (o wee, ‘de mensen’!) anders zouden denken. Blijkbaar voelen sommigen zich opperbest bij deze dubieuze dubbelrol: ze vinden zichzelf lekker progressief omdat ze voor een uitvaart in een crematorium kiezen, maar té vooruitstrevend willen ze nou ook niet zijn, want de katholieke genen zijn bij henzelf of bij mensen uit hun omgeving nog niet helemaal uitgeroeid, en dus moet een priester de kerk netjes in het conventionele midden houden.
Ik heb meer respect voor mensen die voor de volle 100% overtuigd gelovig zijn en hun dierbare dus in een kerk begraven, dan voor zij die in een crematorium een priester laten langskomen. Je kan niet tegelijk mossel en vis willen zijn: wie kiest voor crematie, op zich al een onkerkelijke manier van begraven (de katholieke Kerk verkiest nog steeds teraardebestelling boven crematie, om een symbolische reden), moet geen dienaar Gods uitnodigen. Wat mij betreft zou het woord ‘God’ tijdens een dienst in een crematorium zelfs niet moeten vallen. Wanneer je afscheid wil nemen in de vermeende aanwezigheid van God, zijn daar genoeg kerken voor, en als je oprecht gelovig bent, wil je in die in moeilijke tijden dan geen steuntje in de rug geven?
Mensen die kiezen voor een priester in een crematorium zijn trouwens niet de enigen die zowel mossel als vis willen zijn. Ik denk aan de vele ouders die hun kinderen hun eerste of plechtige communie laten doen omdat het ‘toch zo schoon is in een kerk’, terwijl ze er anders nooit een voet binnenzetten, maar kom, het zorgt voor chiquere foto’s, en laten we gezellig samen doen wat al die andere randkatholieken ook doen, want een mens doet beter mee met de rest, nietwaar; dat is gemakkelijker, en geef toe, mevrouw, mijnheer, kinderen die een lentefeest houden, daarvan zijn er toch nog niet heel veel, en lang duurt dat gedoe toch niet in de kerk, en daarna gaan we lekker de kraakwitte partytent in de tuin in!
Hetzelfde geldt voor het doopsel: verbazingwekkend hoeveel mensen hun kinderen nog laten dopen terwijl ze er schaamteloos aan toevoegen nochtans ‘niet echt’ gelovig te zijn. Maar omdat het nu eenmaal ‘de gewoonte’ is en ‘nog steeds in onze cultuur zit’, maken ze zich geen zorgen over hun eigen dubbele moraal.
Léonard heeft gelijk: wie werkelijk gelovig is, neemt afscheid van zijn geliefde in de kerk. Ik blijf Léonard ergerlijk conservatief vinden, maar in deze is hij wel consequent, en dat zouden meer zogenaamde gelovigen moeten zijn. Het mag stilaan afgelopen zijn met randkatholieken die ‘uit gewoonte’ nog steeds hun toevlucht nemen tot rituelen waar ze eigenlijk niet meer in geloven.
Ann De Craemer 
Waarom zouden crematoria iets ‘ongelovigs’ zijn? Als je de redeneringen van Léonard wil volgen, maakt cremeren of begraven toch niks uit als het over het ‘verrijzen van de doden’ gaat. En hoewel de crematoria er zijn gekomen door de vrijzinnigen, zijn ze niet hun exclusief domein. Ik vind, als ongelovige, dit stukje iets sektarisch hebben. Net zo sektarisch als Léonard zelf, die waarschijnlijk in de eerste plaats denkt aan het inkomstenverlies als rouwplechtigheden niet in de kerken doorgaan.
Ik sluit me dan ook met graagte aan bij de mening van San-ho ;-)
An , het is niet-omdat iemand niet in een kerk (wil) komen dat ie ongelovig is. Ik geloof ook maar de kerk en leonard kan me gestolen worden … Waar haalt leonard zich het recht vandaan om eigenlijk te zeggen dat mensen die nooit in een kerk komen ongelovig zijn!!!
Een begrafenis draait om de overledene. En als men voor de overledene een christelijke begrafenis wil, dan hoort dit inderdaad in de Kerk te gebeuren. Dat deze discussie dan gebruikt wordt om de directe naasten te gaan veroordelen om “schijnheiligheid” vind ik een stap te ver. Leonard is dan wel een controversieel figuur, ik denk niet dat dat zijn motivatie voordeling is, eerder bescherming van traditionele waarden binnen de Kerk want hij is een conservatief persoon. Door dit te lezen zie ik alleen dat mensen maar al te graag veroordelen, gelovig of niet gelovig in eender welke godsdienst.
Dapper stukje en als agnost geef ik je 100% gelijk. Als je tot een club wil behoren, moet je de regels volgen. Sinds de jaren 60 wil men het katholicisme een eigen gezicht geven, verpersoonlijken. Dag mag allemaal, maar neemt niet weg dat de ware boodschap en leidraad nog maar ver te zoeken is. Als geloof een waanidee, een inbeelding is, dan is dat vandaag bij velen in casu nu zeker het geval: het “ik-geloof” en alles er maar bij pakken wat in mijn kraampje past. De conservatieven -letterlijk dan- in de kerk willen daar van af en ze hebben gelijk. Het staat volledig in contrast met hun leer: “Bemin uw naaste als uzelf” en zo meer..Ze hebben die verwende West-Europeanen, die hun geloof kopen, niet nodig, en richten zich naar diegenen die hun boodschap begrepen hebben en/of uitdragen. Nogmaals ik ben een agnost, maar heb daar respect voor en nogmaals als je tot een club wil behoren, moet je de regels volgen.
Ann, als ik je bio op deze blog lees, heb je, zo wordt aangegeven, in je jeugd een zeer onaangename ervaring gehad met wat religie met de mensen kan doen. Ik vind dat jammer voor je. Maar betweterigheid over hoe een ander zijn/haar leven moet inrichten, daar heeft onze maatschappij echt niks aan. Ik ben absoluut niet gelovig trouwens (hoewel dat uit mijn onderstaanden post misschien niet duidelijk zou blijken), maar ik heb begrip voor wie nood heeft aan geloof. Jij hekelt de huichelarij, daarin kan ik je volgen. Maar ik denk dat je beeld veel te ongenuanceerd is. Je stelt je inderdaad zo op, op een manier die jou niet veel doet verschillen van hetgeen je juist bestrijdt. Het komt zo’n beetje over alsof je de waarheid in pacht hebt, alsof je niet kan begrijpen dat mensen soms door zo’n miserie heen gaan dat ze niet meer weten waar zich aan op te trekken. De lelijkste kant van geloof is bekeringsdrang, de mooiste kant is het hebben van compassie. Leven en laten leven… Je bent nu de 30 voorbij – stop met te schrijven alsof je een tiener bent.
Compliment voor de manier hoe je je punt maakt. Zeldzame kwaliteit.
Ik deel deze mening niet… waarom zou een mens geen mossel én vis mogen zijn in deze kwesties? Geloof, ongeloof, levensbeschouwing, rouw, traditie, of traditiebreuk, rituelen … overtuigd of pro forma, … Niemand, maar dan ook niemand heeft de waarheid in pacht, laat staan het recht om regels op te dringen. Een ‘maximale vrijheid’ is de beste en ENIGE regel die hier kan/mag gelden…. Voor mijn part laat een boeddhist zich gemummificeerd in een kist begraven op een brandstapel ergens in een moskee… Wat is het probleem? Het andere is een probleem. Namelijk er van uitgaan dat mensen voor de volle 100% moeten kiezen tussen het ene of ander geloof, en al het (zogezegd) andere afwijzen. Sommigen zullen het benoemen als ‘zuiverheid’ of ‘consequentie’… Ik heb daar eerder schrik van. Want je kan het ook anders bestempelen: fundamentalisme. Samengevat: Ik pleit hier voor het recht op ‘twijfel’!!!
Goed zo San-ho, juist deze rigide en niet empatische houding van geloof ( maakt niet uit welk geloof) is de oorzaak van zeer veel leed en ellende !!!!
Onckelinx Bob, ik deel dan weer JOUW mening. Er zijn mensen die het doen voor de chiquere foto’s, ik betwijfel dat niet. Maar er zijn ook mensen die zeker en vast zoekende zijn, die iets missen qua spiritualiteit in deze erg instrumentalistisch geworden maatschappij… maar die niet goed weten wat. Want in de man-met-baard kunnen ze niet geloven, zweverig zijn ze niet, maar ze zoeken naar waarden die ze in gemeenschap kunnen delen. Rituelen en gebaren herhalen die generaties voor hen ook herhaald hebben, het doet hen iets. Het is voor hen soms net zo verwarrend, ze weten niet wat ervan te denken, want eigenlijk geloven ze niet… of toch wel… of toch niet. Denk ervan wat je wil, maar net dat soort taal in het stuk hierboven en dat soort betweterigheid zorgt voor maatschappelijke verarming. Je kan absoluut ongelovig zijn, en toch iets hogers missen. Je kan het vinden in je vrienden, familie en kinderen; je kan hen iets willen doorgeven dat aan jou ook gegeven is; je kan met zekerheid weten dat je daar geen god voor nodig hebt, maar toch kan je het gevoel hebben dat je een traditie mist. Triestig dat we met Léonard opgescheept zitten, dat is een feit. Maar onderschat toch niet de nood van heel wat mensen aan dat stukje verbondenheid dat ergens geworteld is in iets dat hen overstijgt. Niet iedereen haalt dat uit intellectuele inzichten. Niet iedereen kan ontroerd worden door poëzie. Ze hebben het niet verdiend dat ze daarom moeten worden uitgelachen. Het zijn bijlange geen onnozelaars.
Als je in een overgangstijd leeft dan moet je ook kunnen accepteren dat mensen niet wit-zwart denken, en dan past het niet om mensen te (ver)oordelen omdat ze niet consequent zijn, en dan zijn woorden als “schaamteloos”, “dubbele moraal”, “mossel of vis” niet op hun plaats. “Geloven, God en Kerk” horen niet noodzakelijk in éénzelfe cluster thuis, nog los van rituelen.
Forse, ongenuanceerde en veroordelende taal, hap & slik-taal, scoort natuurlijk beter dan een genuanceerder standpunt. Dit gaat niet over wiskunde, er is geen waarheid, laat iedereen dus de zijne, en inderdaad, er zullen wel mensen zijn doe voor de façade kiezen, so what …..
Wat heeft dat nu met zwart wit denken te maken? Men is hypocriet of men is het niet! Alles goedpraten getuigt niet van veel verantwoordelijkheidszin!
Ik doel op het antwoord van Onckelinx Bob
Beste Ann, Ik deel uw mening.
Maar dan als gelovig mens.
Ik deel je mening 100%. Geen paster over mijn lijk maar de logica van Leonard is in orde.
Inderdaad ! Het menselijk opzicht haalt het veelal op de rationele overtuiging !
Beste Ann,
ik geef heel zelden reacties, maar deze tekst is echt de druppel die het vat doet overlopen …
Wees gerust, ik schaar me over dit specifiek onderwerp achter je visie ;-)
Neen, het gaat mij om de manier van schrijven: Ik MOET je feliciteren. Je bent gewoon aangenaam om te lezen en ik kijk uit naar meer!
Nog een prettig WE,
Rik
Deze opinie, net als die van mijnheer Léonard trouwens, horen wat mij betreft thuis bij de categorie ‘toogpraat’. Daar hoeft op zich niks mis mee te zijn natuurlijk. Als ik al eens zo’n gesprekken volg of er – god beware me -zelfs al eens aan deelneem denk ik meestal: ‘Waar maken mensen (en dus ook ik zelf) zich soms toch druk om… Peanuts… Lang leve relativeren, diepgang en compassie.